πλάγιος

πλάγιος [ᾰ], α, ον, also ος, ον Thphr.CP3.6.3, etc.: (v. πλάζω (A) fin.) :—

A placed sideways, athwart,

τριήρεις Th.7.59

, etc.; π. φορά oblique motion, Pl.Ti.39a ; opp. ἀντία (direct), ib.43e ; πλάγιον θεῖναί τι, opp. ὀρθόν, X.Oec.19.9 ;

τάφρους ὀρύσσειν τὰς μὲν πλαγίους τὰς δὲ ὀρθίας Thphr.

l.c.; μαστοὶ π. pointing sideways, Arist.PA688a35 : Geom., π. διάμετρος transverse diameter, Apollon.Perg.Con.1 Def.1.5 ; π. πλευρά ib.1.14; τὰ π., of the regions round the celestial poles, as being transverse to the diurnal rotation, Arist.Cael.285b12 ; horizontal,

μεσηγὺ δύο στύλων στρωτῆρα π. εὖ προσδῆσαι Hp.Art.7

;

πλάγι' ἐστὶ τἄλλα, τοῦτο δ' ὀρθὸν θηρίον Philem.3

; of window bars, opp. ἀντία, PCair.Zen.663.8 (iii B. C.); so ξύλον κρεμάσαι π. Paul.Aeg.6.99 ; π. Σελήνη, opp. ὀρθή, Cat.Cod.Astr.8(3).174; πλαγία φάλαγξ an army in march with extended front, transverse to the direction of march, Ascl.Tact.10.1, 11.1; also of ships,

π. παραβάλλουσαι ἀλλήλαις Plb.1.22.9

;

παρεδίδου π. [τὰς τριήρεις] τοῖς Ἕλλησι Plu.Them.14

;

π. ὥσπερ πνεύματι παραδιδοὺς ἑαυτόν Id.2.28d

.

2 πλάγια, τά, sides, flanks,

τῆς Σκυθικῆς Hdt.4.49

; τὸ π., of the body, Arist.PA657b21, IA 713b31.

b esp. in military sense, τοῖς π. ἐπιέναι attack the flanks, Th.4.32 ; εἰς τὰ π. παραγαγεῖν, παραπέμψαι, to make an army file off right and left, X.An.3.4.14, 6.3.15 ; π. λαβεῖν τοὺς πολεμίους to take the enemy in flank, Id.Cyr.7.1.26, etc.;

π. παραπορεύεσθαι Plb.6.40.7

.

3 of ground, sloping, Gp.2.46.2.

4 freq. with Preps. in adv. sense, εἰς τὸ π. sideways, [

ῥὶς] ἐς τὸ π. κατάγνυται Hp.Art. 38

;

δρέπανα εἰς π. ἀποτεταμένα X.An.1.8.10

;

ἐς τὰ π. παραπλέοντες Th.7.40

; opp. εἰς τὸ ἀντίον, X.Eq.12.12 ; εἰς πλάγια, opp. καταντικρύ, Pl.Tht.194b ; ἐκ πλαγίου, opp. καταντικρύ, Id.R.598a ; ἐκ πλαγίου in flank, esp. in military sense, Th.4.33, 7.6, X.HG6.5.26 ; ἐκ τῶν π. Arist.Mete.377b29; ἐκ π. Id.Pr.912b28;

ἐκ πλαγίων τῆς σκηνῆς LXX Nu.3.29

;

ἐκ πλαγίας Arist.Mete.372a11

; ἐν τῷ π. ib.378a3 ; ἐπὶ τὸ π. Id.IA712b17; πρόσθεν ἢ κατὰ <τὰ> πλάγια in front or in flank, X. Cyr.5.2.1: regul.Adv. -ίως rare, Aen.Tact.32.2 (cj.), Arist.Mech.850b37, Luc.Symp.47 : neut. πλάγιον as Adv., Inscr.Prien.363.13 (iv B. C.), al.

II metaph., crooked, treacherous,

φρένες Pi.I.3.5

;

σὺν πλαγίῳ κόρῳ στείχοντα Id.N.1.64

;

πλάγια φρονεῖν E.IA332

;

πλάγιοι ταῖς ψυχαῖς Plb.4.8.11

; π. ἐν τῷ πολέμῳ wavering, Id.30.1.6, etc.; προβλήματα π. involving arrière-pensée, Hermog.Inv.4.13. Adv. -ίως

, χρώμενοι ταῖς διαβολαῖς Plu.2.856c

; but simply, indirectly, by implication, Ph.2.173 ; with an innuendo, Plu.2.205b.

III Gramm., πτῶσις πλαγία oblique case, Stoic.2.60: freq. in pl., D.H.Comp.6, A.D.Pron. 23.1,al., S.E.M.1.177.

2 π. λέξις dependent construction, Demetr. Eloc.198; τὸ π., opp. τὸ εὐθύ, ib.104.

IV [full] πλάγιον, τό, technical term of uncertain meaning in connexion with enrolment of ἔφηβοι, Chron.d' Égypte 7 (1932).301, Sammelb.7239.25 (ii A. D.), BGU1084.31(ii A. D.).